شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی - سایت دبیران فایل

شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی

شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی به شرح زیر می باشد:

ارزشیابی توصیفی چیست؟

ارزشیابی توصیفی، شکلی از ارزشیابی تحصیلی-تربیتی است که در آن معلم با مشارکت فعال  و دانش آموز و اولیای ایشان با استفاده از ابزار های مختلف به جمع آوری اطلاعات در زمینه تلاش ها، پیشرفت ها و موفقیت های دانش آموزان می پردازد و با طبقه بندی تحلیل و تفسیر اطلاعات به آنها کمک می کند تا بهتر یاد بگیرند و مشکلات یادگیری خود را به کمک اولیا و معلمان برطرف کنند.

هدف اصلی در ارزشیابی توصیفی بهبود شرایط یادگیری دانش آموزان با از بین بردن اضطراب های نامطلوب ناشی از برگزری امتحانات و بازخورد های عددی است.

ویژگی های ارزشیابی توصیفی

۱- در ارزشیابی توصیفی به جای دادن نمره به دانش آموز از عبارت های کیفی مثل تلاش خوبی داشته ای، با تلاش به موفقیت رسیده ای، برای موفقیت باید بیشتر تلاش کنی، با انجام تمرین بیشتر مشکل شما برطرف می شود و … استفاده شود.

۲- ارزشیابی توصیفی به زمان خاص محدود نمی شود این ارزشیابی در کل جریان یادگیری، در فعالیت های خارج از کلاس و در محیط زندگی جریان دارد.

۳- تلاش و دشد کودکان همانند موفقیت آنان ارزشمند است و فقط به موفقیت ها امتیاز داده نمی شود بلکه، تلاش و پیشرفت نیز امتیاز دارد.

۴- همانگونه که یادگیری دانش آموزان در حوزه های مختلف و سطوح متفاوت است، سنجش و ارزشیابی آن نیز باید با استفاده از ابزار هایی باشد که بتواند این یادگیری ها را بسنجد. پوشه کار، آزمون ها، مشاهدات از جمله ابزارهایی است که در ارزشیابی توصیفی مورد استفاده قرار می گیرد.

۵- در ارزشیابی توصیفی اصل بر ارتقای دانش آموزان به پایه های بالاتر است مگر در موارد بسیار نادر و زمانی که دانش آموزان دارای ناتوانایی های ذهنی باشند.

۶- کارنامه دانش آموزان علاوه بر عملکرد درسی، عملکرد اجتماعی و عاطفی و جسمانی-فیزیکی را منعکس می کند.

ارزشیابی توصیفی با ویژگی های فوق راه کارهایی را برای برطرف کردن بخشی از مشکلات فراوری ارزشیابی تحصیلی ارایه داده است که در ادامه به آنها اشاره می شود.

مقدمه شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی:

نیروی انسانی ماهر و توانمند مهمترین سرمایه یک سازمان و موسسه است که میتواند از زمان و امکانات موجود، به بهترین شکل ممکن بهره برداری کند. بدیهی است که اگر یک سازمان پرورش دهنده، خود دارای افراد توانمند و خالق باشد، دسترسی به چشم اندازهای توسعه ای سریع تر و با هزینه و آسیب کمتری اتفاق خواهد افتاد. آموزش و پرورش مهمترین خواستگاه پرورش انسانهای خالق و بالنده برای توسعه یک کشور در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است. آموزش و پرورش ما با وجود پتانسیل بسیار خوب نیروی انسانی، به دلیل عدم اجرای درست برنامه ها در روند جذب، آموزش و توانمندسازی، و نگهداشت نیروها دست خوش روندی فرسایشی شده که نیازبه توجه عمیق برای حل مشکالت پیش رو خواهد داشت. با این حال یکی از گام هایی که می تواند به بهبود آموزش و پرورش در کشور در مقطع ابتدایی به عنوان زیربنای توسعه کمک کند، با عنوان استفاده از برنامه ارزشیابی کیفی-توصیفی بیش از یک دهه است که برداشته شد. این برنامه اگرچه با کاستی هایی در اجرا و از نظر زیرساخت ها مواجه است، اما می تواند یکی از عوامل مهم توسعه، یعنی پرورش انسانهای خالق، آزاد و مشارکت جو را تحقق ببخشد. بی راهه نیست که بگوییم اگر سرمایه گذاری کالن کشور بر روی همین برنامه در مدارس همراه با عزم ملی انجام شود، پایه های قوی در توسعه کشور بنا خواهد شد. به همین دلیل نگاهی فرابخشی به آموزش ابتدایی اولین گام در ایجاد تحول در کشور خواهد بود. طرح هرمدرسه یک سفیر توصیفی به عنوان بخشی از روند مشارکت همکاران در توانمندسازی و رشد حرفهای خود می تواند گامی رو به جلو در راستای اهداف مورد نظر باشد.

مبانی نظری شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی :

در تدریس ساختن گرا برخالف تدریس رفتارگرا هدف انتقال اطالعات نیست؛ بنابراین برای فراهم نمودن زمینه برای تولید دانش توسط فراگیران از رویکردهای اکتشافی، همیاری و حل مسئله و فعالیت هایی مانند فعالیت های مشاورهای، آزمون، فرضیه، گردش علمی و … استفاده می شود. در این رویکرد از مواد آموزشی استفاده می شود تا فراگیران بتوانند با آنها به دستور زی پرداخته یا از آنها برای برقراری تعامل با محیط بهره گیرند. در این تدریس، کنترل و نظارت بر فرآیند یادگیری به فراگیران سپرده می شود؛ در واقع شکلی از اکتشاف هدایت شده ۳ است که یادگیرندگان با راهنمایی معلم، فرصت کشف فعال، کاوشگری، بحث و گفتگو، ارزیابی نقطه نظرات، استدالل و تبادل نظر را پیدا میکنند. در این رویکرد، یادگیری مشارکتی و جمعی مورد تشویـق و حمایت قـرار میگیرد. کالس های درس غالباً جوی شبیه کارگاه آموزشی دارد، دانش آموز از گروه می آموزد و به گروه یاد میدهد و تعاون و همکاری را به عنوان یک اصل مسلم در یادگیری می پذیرد. در تدریس ساختن گرا به منظور عمق بخشیدن به درک و دریافت دانش آموزان از مفاهیم یا اصول، معلم آنان را به شرح و بسط یافته های ذهنی شان هدایت میکند. در این رویکرد، اختیارات یادگیری ویژهای به دانش آموزان داده میشود و کاوشگری از طریق همیاری، بیشترین سودمندی را عاید میکند.

نقش معلم در رویکرد ساختن گرایی:

نقشِ معلم آسان سازی فرایند ساخت دانش است و در این فرایند یادگیرنده در مرکز یادگیری است و معلم نقش راهنما و تسهیل کننده را بازی میکند. او به یادگیرنده اجازه می دهد تا دانش بسازد و نه اینکه دانش از طریق آموزش به او ارائه شود. معلمان با آگاهی از نظرات و تجارب قبلی فراگیران موقعیت هایی را طراحی میکنند که فراگیران بتوانند به بازسازی یا بسط دانش خود بپردازند. این موقعیتها از طریق فعالیت های آموزشی گوناگونی مانند پروژه، تهیه گزارش، کارورزی و … ارائه می شود. بخش مهمی از نقش معلمان در فضای ساختنگرا سؤال کردن است و با توجه به اهداف پیشبینی شده، پرسش هایی را مطرح میکنند که فراگیران را به پرسش کنندگانی ماهر تبدیل کنند. معلمان تفاوتهای فردی را به عنوان عیب درنظر نمیگیرند؛ بلکه آن را به عنوان گنجینه های دانش  به حساب می آورند و دانش آموزان را متفکرانی به شمار می آورند که نظریه پردازان آینده خواهند بود.

ارزشیابی با رویکرد ساختن گرایی:

به جای ارزشیابی محصول، فرایند ساخته شدن محصول و تولید دانش ارزیابی می شود. چگونگی ساختن دانش مهمتر از ارزشیابی فرآورده های یادگیری است. در رویکرد ساختنگرایی معلمان از طریق چک لیست و یا مشاهده ی فراگیران در حین ساختن چیزی، انجام پژوهش، همکاری و همیاری با هم کلاسی، به گردآوری اطالاعات اقدام می کنند. معلمان برای فعالیتهای پروژهای اهمیت زیادی قائلند و از فراگیران میخواهند نمایشگاهی از عملکردهای خود را در معرض دید سایرین قرار دهند. این کار به طرق گوناگون، نشان میدهد که دانش آموزان چه میدانند و قادر به انجام چه کاری هستند؛ همچنین معلمان عموماً از دانش آموزان میخواهند دست به خود ارزشیابی بزنند؛ از آزمون های بازپاسخ و عملکردی برای ارزشیابی دانش آموزان استفاده میکنند. مطلوبترین حالت آن است که ارزشیابی از یادگرفته های دانش آموزان با توجه به نحوهی عملکرد آنها درمحیطهای واقعی انجام پذیرد. در همین راستا و به منظور اجرای بهینه ارزشیابی کیفی-توصیفی طرح هر مدرسه یک سفیر توصیفی به عنوان روشی که میتواند منجر به توانمندسازی و آموزش فراگیر برای معلمان آموزش ابتدایی باشد، حلقهی واسطی برای کمک به ارتقای کیفی یاددهی – یادگیری خواهد شد.

اهداف کلی شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی :

دستیابی به اهداف اسناد باالدستی توانمندسازی مجریان ارزشیابی کیفی توصیفی در اجرای بهینه برنامه

اهمیت و ضرورت شیوه نامه ی اجرایی طرح سفیران ارزشیابی توصیفی :

نیاز مبرم و دائمی انسان به یادگیری و اهمیت پیش رونده بودن دانش در همه حوزهها و همگام شدن با روند تحوالت علمی و آموزشی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. حرکت آهسته روند دانش افزایی و مهارت آموزی مجریان برنامه ارزشیابی کیفی-توصیفی نیاز به تحرک و پویایی بیشتری دارد. این مهم نیز، دخالت مؤثر طرحریزان و افراد رده باالی سازمان را میطلبد. همه تا حدودی واقف هستیم که در عصر انفجار دانش قرار داریم و بنابراین جهت همسویی با این روند، نیاز داریم که معلمان، مدیران و به طور کلی مجریان این طرح بر دانش و مهارت خود بی فزایند. به دلیل کمبودهای مالی و اعتباری اجرای برنامههای توانمندسازی با رکود مواجه شده و این روند در صورت تداوم، موجب آسیب پذیری بیشتر آموزش در مدارس و کالسهای درس خواهد شد. تراکم باالی دانش آموزی در کلاس های درس نیازمند رویکرد آموزشی مداوم و همکاری خانواده، مدرسه و معلم است. موضوع دیگری که الازم است به آن توجه شود ورود نیروهای جدید از دانشگاه فرهنگیان، سرباز معلم، معلمان ورودی از سایر مقاطع و ورود نیروهای حقالتدریس و پیش دبستانی به آموزش ابتدایی است و همه این نیروها به آموزشهای مبتنی بر رویکرد ارزشیابی کیفی توصیفی نیازمند هستند. مهمتر از آن اهمیت استفاده از روشهای هماهنگ برای آموزش و یادگیری در عین حفظ خالقیت معلمان در مدارس میباشد که ضرورت اجرای طرح را بیشتر میکند. بدیهی است که استفاده از معلمان مدرسه با توجه به شناخت و اشراف بیشتری که به حوزه کاری خود دارند میتواند موجب بهبود کار شده و هنگامی کـه معلم خود را در یک کار مشارکتی و تیمی و بـا احساس موثر بودن مشاهده میکند، انگیزه بیشتری برای یادگیری و انتقال داشته های خود خواهد داشت. بنابراین سفیران توصیفی میتوانند حلقه ارتباطی مناسبی برای رسیدن به این اهداف باشند.

شرایط سفیر توصیفی:

۱ -داشتن حداقل مدرک لیسانس )تا حد امکان در رشته های مرتبط علوم تربیتی و آموزش ابتدایی( ۲ -دارا بودن سابقه تدریس در مقطع ابتدایی حداقل به مدت ۵ سال ۳ -عالقه مند و آشنا به اهداف برنامه ارزشیابی کیفی-توصیفی ۴ -برخورداری از قدرت بیان در ارائه مطالب به سایر همکاران ۵ -در مدارسی که نیرویی با ویژگیهای مورد نظر وجود ندارد با نظر مدیر مدرسه انتخاب خواهد شد.

شیوه ی اجرا:

۱ -انتخاب فرد واجد شرایط از هر مدرسه و معرفی به منطقه و صدور ابالغ از سوی مدیر آموزشگاه ۲ -تهیه بانک اطالعاتی سفیران مدارس در منطقه و انتخاب سفیر منطقه از بین آنها و معرفی به استان ۳ -تهیه لیست سفیران مناطق توسط رابط ارزشیابی استان ۴ -انتخاب مدرس برای جلسات کارگاهی منطقهای از میان مدرسان توصیفی هر منطقه ۵ -مشخص کردن تعداد اعضای هر کارگاه با توجه به تعداد مدارس ۶ -برگزاری کارگاههای آموزشی و کاربردی ارزشیابی توصیفی با هماهنگی رابط استان برای سفیران مناطق حداقل ۲ بار در سال

وظایف معاونت آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان:

۱ -تشکیل کمیته ارزشیابی کیفی- توصیفی با استفاده از اعضای شورای راهبری ارزشیابی کیفی- توصیفی استان ۲ -برگزاری جلسه توجیهی با معاونین و کارشناسان آموزش ابتدایی استان ۳ -ابالغ شیوهنامه طرح سفیران توصیفی و ارسال آن به مناطق و نواحی استان ۴ -تهیه بانک اطالعاتی از سفیران توصیفی ۵ -تهیه محتوای آموزشی و ارایه به مدرسان)الف: ضرورت تغییر نگاه ارزشیابی از کمی به کیفی ب: ابزارهای ارزشیابی کیفی-توصیفی ج: بازخورد( ۶ -ارسال گزارش اجرای طرح به دبیرخانه کشوری ارزشیابی کیفی-توصیفی ۷ -هماهنگی با دبیرخانه کشوری ارزشیابی کیفی-توصیفی در طول اجرای طرح

وظایف معاونت آموزش ابتدایی مناطق تابعه:

۱ -تشکیل کمیته ارزشیابی کیفی – توصیفی ۲ -برگزاری جلسه توجیهی برای مدیران مدارس ۳ -ابالغ شیوه نامه طرح سفیران توصیفی و ارسال آن به مدارس ۴ -تهیه بانک اطالعاتی از سفیران توصیفی ۵ -مشخص کردن تعداد قطب ها برای برگزاری جلسات آموزشی سفیران در گروه های حداکثر ۱۱۱ نفره ۶ -معرفی تعدادی از مدرسان ارزشیابی کیفی-توصیفی منطقه به استان با توجه به تعداد مدرسه و تشکیل جلسات قطبی آموزشی۷ -ارسال گزارش اجرای طرح به معاونت آموزش ابتدایی استان ۸ -هماهنگی با معاونت آموزش ابتدایی استان در طول اجرای طرح

وظایف مدیر مدرسه:

۱ -ابالغ شیوه نامه طرح به معلمان ۲ -معرفی یک نفر از معلمان مدرسه به ناحیه به عنوان سفیر توصیفی ۳ -هماهنگی برای شرکت سفیر توصیفی، در جلسات آموزشی منطقه ۴ -هماهنگی برای اجرای جلسات آموزشی سفیر توصیفی در مدرسه بعد از جلسات توجیهی و آموزشی در منطقه) ترجیحا در جلسات شورای معلمان( ۵ -ارسال گزارش برگزاری جلسه آموزشی سفیر توصیفی در مدرسه به منطقه